Almanca da 26 harf vardır.
Türkçe de olmayan harfler şunlardır:
Ää(e) ,Qq(ku) ,X x(iks) ,W w(v) , ß (ss)
“sch“ harfleri, Türkçe de ki “ Ş “ harfi gibi ,
“j“ harfi , “y“ harfi gibi okunur. (Juni – yuni , July – yuli)
Ayrıca,“ v “ (fau) harfi “ f “ olarak okunur. (wie viel? – vi fil)
Almanca okurken, “w“ harfini “v“ ,
“v“ harfini de “f“ olarak okuyacağız.
Almanca da olmayan harfler şunlardır:
I ı , Çç , Şş, Ğğ
Almanca öğrenmek için öncelikle şunları bilmeliyiz:
1- Alman dilinde, Türkçe de olmayan ve isimlerin önüne gelen
ARTİKEL (der, die, das) denilen bir ön ek vardır. İsimlerin
önüne gelen bu ekler aynı zamanda o kelimenin
YALIN, -i , -e , -de , -den hallerini belirlediği için, isimleri
öğrenirken mutlaka önündeki artikeli ile öğrenmeliyiz. ( bkz. Bölüm 6)
Örneğin:
kalem- der Stift (doğru) Stift (yalnış)
okul – die Schule (doğru) Schule (yalnış)
ev – das Haus (doğru) Haus (yalnış)
Burada dikkat edeceğimiz önemli bir nokta daha var:
2-Almanca da bütün isimler büyük harf ile başlar.
Tekrar edecek olursak: 1- Almanca da isimlerin önünde Artikel denilen ekler var.
2- Almanca da bütün isimler büyük harf ile başlar.
Biz Türklerin Almanca öğrenirken yaptığımız yalnışlıklar genelde şunlardır:
1- Türkçe de isimlerin önünde artikel denilen ekler olmadığı için Almanca da ki isimleri de Türkçemizdeki isimler gibi, artikelsiz öğrenmek… Yapılan en büyük yalnışlardan biri bu…
2- Cümleleri Almanca da ki (özne – yüklem / fiil – tümleç) sırasına göre kurmamak.
3- İsimlerin artikellerini ezbere bilmemek veya yalnış artikel kullanmak.
4- Belirsiz artikelleri bilmemek veya yalnış fiiller ile kullanmak
5- Fiillerin sonundaki mastar eki olan “-en“ ekini “ ın“ olarak okumamak (machen-mahın)
6- Küçük ve büyük harf yazımında yapılan yalnışlar. (bütün isimler büyük harfle başlar)
Şunu da unutmayalım : Herhangi bir yabancı dili öğrenmek, ancak o dilin konuşulduğu ülkede daha kolay olur.
Şimdi yukarda anlatılan yalnışları yapmadan, öğrenmeye başlayalım.
——————————————————————————————-
2. Bölüm
Almanca da artikel kavramı
(Artikel sözünün belli bir Türkçe karşılığı yoktur. Ancak, Almanca da ki isimlerin hangi cinse ait olduğunu belirtirler.)
Almanca da iki çeşit artikel vardır:
BESTIMMTE ARTIKEL (BELİRLİ ARTiKELLER) der , die, das
UNBESTIMMTE ARTIKEL ( BELİRSİZ ARTİKELLER)
der Artikelli isimler: einer , einen , einem , eines, – keiner, kleinen, keinem, keines, – blauer, blauen, blauem, blaues, – neuer, neuen, neuem, neues …
die Artikelli isimler: eine , eine , einer , einer ,- meine, meiner, – keine, keiner, – blaue, blauer, – schöne, schöner, – kleine, kleiner …
das Artikelli isimler: ein-, ein- , einem , eines, – rot, rotem, rotes, – dein, deinem, deines, – gelb, gelbem, gelbes… (s. Unten)
Almanca da isimler dört halde olurlar :
1-YALIN hal – NOMINATIV, 2- i hali – AKKUSATIV, 3- e, de, den hali – DATIV,
4- nin hali – GENITIV
„Unbestimmte“ artikelleri öğrenmek için bir kolaylık daha var.
der artikelliler, isimlerin dört durumundaki yapıları şöyledir: 1- der, 2- den, 3- dem, 4- des (der Hund, den Hund, dem Hund, des Hundes) (köpek, köpeği, -„köpeğe, köpekte, köpekten“- , köpeğin)
die artikelliler, isimlerin dört durumundaki yapıları şöyledir: 1- die, 2- die, 3- der, 4- der (die Katze, die Katze, der Katze, der Katze) (kedi, kediyi, -„kediye, kedide, kediden“, – kedinin)
das artikelliler, isimlerin dört durumundaki yapıları şöyledir: 1- das, 2-das, 3- dem 4- des (das Kind, das Kind, dem Kind, des Kindes) (çocuk, çocuğu, – „çocuğa, çocukta, çocuktan“, – çocuğun)
ÖRNEK: der Artikeller : kleiner Hund, kleinen Hund, kleinem Hund, kleines Hundes (küçük köpek, küçük köpeği, küçük köpeğe,… küçük köpeğin)
die Artikeller : alte Hose, alte Hose, alter Hose, alter Hose (eski pantolon, eski pantolonu, eski pantolona, … , eski pantolonun)
das Artikeller : ein Auto, ein Auto, einem Auto, eines Autos (bir otomobil, bir otomobili, bir otomobile, … , bir otomobilin)
Unbestimmte artikelleri anlamak aslında oldukça kolaydır. Isimlerin önüne gelen sıfatların veya zamir türünden olan kelimelerin sonu zamana ve eyleme göre o ismin artikelinin (dört durumundan birinin) son harfini /harflerini alır. Ilk bakışta bunu anlayabiliriz.
Burada, önemli bir noktayı öğrenmekte yarar var. Dikkat edilirse yukardaki örneklerde hem yalın halde, hem de, diğer durumlarda artikeller aynı gibi görülüyor. Bunun sebebi, her yüklem / fiil, isimlerin her halinde kullanılmaz. Bazı fiiller sadece yalın, bazı fiiller, -i halinde veya -de halinde kullanılabilir. Yani artikeller cümledeki eyleme göre bu şekilde oluyor. Bu bizleri şaşırtmasın.
DIKKAT : Bestimmte veya unbestimmte Artikellerden sonra gelen isim BÜYÜK HARF ile yazılır. Biz Türklerin karşılaştığı en önemli yazım sorunlarindan biri de budur.
Onun için tüm belirli veya belirsiz artikellerden sonra gelen isimleri hep büyük harf ile yazmayı unutmayalım.
ÖRNEK: der Stift – (kalem) meiner Stift, deiner Stift, seiner Stift (bkz. der artikelli isimler)
die Tasche – (çanta) meine Tasche, deine Tasche, seine Tasche (bkz. die artikelli isimler)
das Haus – (ev) mein- Haus, dein- Haus, sein- Haus (bkz. belirsiz artikeller)
Yukarıda anlatılan bu artikeller, o ismin yalın, -i , -e , -de , -den halinde aşağıda gösterilen şekilde olurlar.
Görüldüğü gibi isimleri artikelleri ile öğrenmenin önemi bir kere daha ortaya çıkıyor.
Aşağıdaki bölümü dikkatlice okursak, belirsiz artikellerin zamana ve yapılan eyleme göre nasıl söylendiğini daha iyi anlarız.
Türkçe de isimlerin 5 hali olmasına karşılık,
Almanca da isimlerin 4 hali vardır :
ismin yalın hali : (Nominativ),
ismin -i hali : (Akkusativ)
ismin – e , -de , – den hali : (Dativ)
ismin -nin Hali : (Genitiv)
Bu Artikeller zamana ve yapılan işe yani eyleme göre değişerek şu halde söylenirler:
der Artikelli isimler :
der Stift _ kalem- (yalın, yani Nominativ)
den Stift_ kalemi (-i hali, yani Akkusativ)
dem Stift_ kaleme , kalemde , kalemden (-e , -de , -den
hali yani Dativ)
des Stiftes _ kalemin (-nin hali yani Genitiv) Türkçe de yok !
die Artikelli isimler :
die Schule – okul – (yalın – Nominativ)
die Schule – okulu (-i hali – Akkusativ)
der Schule – okula , okulda , okuldan ( -e , de , den hali – Dativ)
der Schule – okulun ( nin hali – Genetiv)
das Artikelli isimler :
das Haus – ev- (yalın – Nominativ)
das Haus – evi (-i hali – Akkusativ)
dem Haus – eve , evde , evden , (-e , -de , -den hali – Dativ)
des Hauses – evin (-nin hali – Genitiv)
ÖDEV: (die) Aufgabe: Şimdi 6. bölümde verilen isimler ile
der, die, das Artikelli isimlerden 10 ar tane örnek yapın.
DİKKAT : (Achtung) İsimlerin bu durumu zamana ve yapılan eyleme göre değişir !
Tekrar edersek: Almanca da yeni isimler öğrenirken kesinlikle o isimlerin Artikelini de beraberöğrenmeliyiz.
……………………………………………………………………………………………………….
Şimdi Artikeller ile ilgili bir kolaylık öğrenelim:
1 – Hangi ismin hangi Artikeli alacağı ile ilgili bir kural yoktur.
-der Artikeli ; erkek cinsi (männlich) olan isimler için kullanılır.
Örnek: -Cinsi erkek olan canlılar ile ayların ve günlerin isimleri der Artikellidir.
-sonu ; -ismus ile biten isimler, (der Rassismus , der Kapitalismus) …..
-sonu ; -ist ile biten isimler, (der Gitarrist , der Jurnalist) ……
-sonu ; -er ile biten isimler, (der Lehrer , der Fahrer , der Arbeiter , der Spieler)…..
– die Artikeli ; dişi cinsi (weiblich) olan isimler için kullanılır.
Sonu „-e“ ile biten isimlerin Artikeli çoğunlukla „die“ olarak görülür.
Fakat bu bir kural değildir ! ! !
Örnek : die Tasche (çanta) , die Strasse (sokak, cadde) ,
die Lampe (lamba),die Küche (mutfak), die Dame(bayan) ,
die Katze (kedi) , die Nase (burun) , die Hose (pantolon)
2 – Yalnız -die Artikeli ile ilgili olarak şu kural vardır:
Sonu, – ung , -schaft , -keit , -heit , -ion , -enz , -tät , -in , ile biten isimlerin
Artikelleri DAİMA – die olur. Kural budur.
Örnek: die Zeitung (gazete) , die Freundschaft ( arkadaşlık ,
dostluk) , die Sauberkeit ( temizlik ) , die Krankheit (hastalık), die Kommission,
die Position, die Restauration, die Differrenz, die Intelligenz, die Existenz , die Mentalität, dieKapazität ,
die Fahrerin ( bayan sürücü) , die Lehrerin ( bayan öğretmen) die Künstlerin (bayan sanatkar) ….
-das Artikeli ; neutral yani (ortak kullanılan isimler) için kullanılır.
(Bütün, müze , tiyatro ve sinemalar ile otellerin isimleri, sokak kahvelerinin Artikelleri)
Örnek : das Kulturmuseum, das Stadtthather, das Titanikotel ….
3 – Tüm ÇOĞUL İSİMLERİN ARTİKELİ -die olur.
Örnek : das Buch (kitap) , die Bücher (kitaplar) , der Stuhl
(sandalye) , die Stühle (sandalyeler) das Kind (çocuk) ,
die Kinder (çocuklar) , der Hund (köpek) , die Hunde(köpekler)
die Tasche (çanta), die Taschen (çantalar)
Tekrar edersek: -ung , schaft , -keit , -heit , -ion , -enz , -tät , -in ile biten tüm kelimeler isimdir.
Bunların Artikelleri ile çoğul isimlerin Artikelleri de, -die olur.
Öğrendiklerimizi kontrol etmek için 4. Bölümdeki boşlukları tamamlayınız..!
……………………………………………………………………………………………………………………
3. Bölüm
ALMANCA DA CÜMLE YAPISI
Almanca da cümleler iki ana gruba ayrılır:
1- BASİT CÜMLE 2- BİRLEŞİK CÜMLE
Biz bu bölümde Basit Cümleleri öğrenmeye çalışacağız.
Basit cümleler 3 çeşittir:
1- ANLATIM / BİLDİRİM CÜMLESİ 2- SORU CÜMLESİ 3- EMİR CÜMLESİ
Yalnız Almanca da ki cümle yapısı Türkçemize pek benzemiyor. Çünkü
Türkçe de eylem / yüklem (fiil) sona gelir ve cümle bitirilir.
Almanca da bu böyle değildir. Başta özne vardır, ama hemen
arkasından eylem / yüklem yani fiil gelir.
Örnegin: Ich gehe in die Schule ( Ben gidiyorum okula) Türkçe
de bunun böyle olmadığını biliyoruz.
Cümle yapısının farkı işte burada ortaya çıkıyor.
Bu cümle Türkçe de, Ben okula gidiyorum. diye ifade edilir.
Sona da nokta konarak cümle bitirilir.
Türkçe de cümle yapısı ÖZNE – TÜMLEÇ – YÜKLEM sırası ile
yapılırken, Almanca da , ÖZNE (SUBJEKT)- YÜKLEM (PRÄDIKAT) – TÜMLEÇ (OBJEKT)
sırası ile cümle kurulur.
Tekrar edersek: Almanca da cümle kuruluşu özneden (Subjekt)
hemen sonra yüklem (Prädikat) getirilerek oluyor.
ÖRNEK: Ich gehe in die Schule (Ben okula gidiyorum.) Basit cümle
Gehe ich in die Schule? (Ben okula gidiyor muyum?) Soru cümlesi
Mach es richtig ! (Doğru yap!) Emir cümlesi
Bu arada Almanca da ki bazı dilbilgisi terimlerini de öğrenelim.
HARF : DİE BUCHSTABE ; HECE : DIE SILBE ; KELİME : DAS WORT ; CÜMLE : DER SATZ
TEKİL : SİNGULAR ; ÇOĞUL : PLURAL ; -di li GEÇMİŞ ZAMAN : DAS PERFEKT ; miş li GEÇMİŞ Z. : DAS PLUSQUAM PERFEKT
İSİM : DAS NAMENWORT / NOMEN ; SIFAT : DAS ADJEKTIV ; ZAMİR : PRONOMEN ; FİİL : DAS WERB
EDAT : DIE PRÄPOSITION ; ZARF : DAS ADVERB ; BAĞLAÇ : DAS BINDEWORT ; ÜNLEM : DIE AUSRUFE
………………………………………………………………………………………………………………
4. Bölüm
Şimdi Artikeller ile ilgili bir çalışma yapalım
Aşağıdaki boş yerleri doldurunuz
Sonu -…. i le biten isimlerin Artikeli çoğunlukla „…..“ olarak görülür.
Fakat bu bir …….. değildir ! ! !
Örnek : …..Tasche (çanta) , …. Strasse (sokak, cadde) ,
…..Lampe (lamba), ….. Küche (mutfak), ….. Dame(bayan) ,
….. Katze (kedi) , …..Nase (burun) ,….. Hose (pantolon)
2 – Yalnız -die Artikeli ile ilgili olarak şu kural vardır:
Sonu, – u… , -sch….. , -k….. , -h…. , -i…. , -e…. , -t…. , -i… ile biten isimlerin
Artikelleri DAİMA – ….. olur. K….. budur.
Örnek: die Zeit…. (gazete) , die Freund……. ( arkadaşlık ,dostluk) , die Sauber….. ( temizlik ) ,
die Krank….. (hastalık), die Kommiss….. (komısyon) die Posit….. (yer durumu), die Restaurat….. (onarım),die Differr…. (aradaki fark) , die Intellig…..(kabiliyet) die Exist…. (oluş,oluşum) , die Mentali…. (yapı veya oluş özelliği) , die Kapazi….. (kapasite) , die Fahrer…. , die Lehrer….
3 – Tüm ÇOĞUL İSİMLERİN ARTİKELİ -die olur.
Örnek : das Buch (kitap) , …. Bücher (kitaplar) , der Stuhl (sandalye) , ….. Stühle (sandalyeler) das Kind (çocuk) ,
….. Kinder (çocuklar) , der Hund (köpek) , ….. Hunde(köpekler) die Tasche (çanta), ….. Taschen (çantalar)
Tekrar edersek: -ung , schaft , -keit , -heit , -ion , -enz , -tät ile biten tüm kelimeler isimdir.
Bunların Artikelleri ile, ……… isimlerin Artikelleri de, -….. olur.
…………………………………………………………………………………………..
5. Bölüm
Şimdi de şahıs zamirlerine bir göz atalım :
1. tekil şahıs : Ben ich
2. tekil şahıs : Sen du
3. tekil şahıs : O er , sie , es
(er: erkekler için , sie: dişiler için , es: cansız varlıklar için )
1. çoğul şahıs : Biz wir
2. çoğul şahıs : Siz ihr
3. çoğul şahıs : Onlar sie sind
mein – benim , dein – senin , sein – onun
unser – bizim , eure – sizin , ihre – onların
Bunun dışında resmiyet ve kibarlık ifadesi olan siz zamiri
Almanca da çok önemlidir. Siz zamiri Sie olarak ve büyük
harf ile yazılır.
……………………………………………………………………………………………….
6. Bölüm
Şimdi gelin yeni isimler (Namenwörte)
öğrenelim (Lütfen Artikelleri ile öğrenin)
der Artikelli isimlere örnek :
der Boden : yer,taban – der Teppich : halı – der Balkon : balkon
der Garten : bahçe – der Tisch : masa – der Stuhl : sandalye
der Pullover: kazak – der Spiegel: ayna – der Becher :bardak, kase
der Ofen : fırın, soba – der Eimer : kova – der Schrank : dolap
der Mann : adam – der Vater : baba – der Sohn : oğul
der Opa : dede – der – Löve : aslan – der Tiger : kaplan
der Esel : eşek – der Affe : maymun – der Hund : köpek
der Vogel : kuş – der Tag : gün – der Mond : ay
der Stern : yıldız – der Himmel : gökyüzü –
der Lehrer : erkek öğretmen
………………………………………………………………………………………………………
die Artikelli isimlere örnek
die Tür : kapı – die Decke : battaniye, tavan – die Wand : duvar
die Treppe : merdiven – die Küche : mutfak – die Hose : pantolon
die Jacke : ceket – die Tasse : fincan – die Suppe : çorba
die Frau : kadın – die Mutter : anne – die Tochter : kız
die Oma : büyük anne – die Nacht : gece – die Sonne : güneş
die Wolke : bulut – die Katze : kedi – die Tasche : çanta
die Lehrerin : bayan ögretmen
………………………………………………………………………………………………………..
das Artikelli isimlere örnek
das fenster: pencere – das Zimmer : oda – das Bett : yatak
das Kissen : yastık – das Hemd : gömlek – das T-Shirt : fanila
das Brot : ekmek – das Messer : bıçak – das Wasser : su
das Essen : yemek – das Kind : çocuk – das Heft : defter
das Bild : resim – das Auto : otomobil – das Pferd : at
………………………………………………………………………………………………………….
7. Bölüm
Fiiller – EYLEM – (Tunwörter)
Almanca da fiillerin arkasına gelen -en eki Türkçe
de -mak , -mek olarak bildigimiz mastar ekidir.
Fiil kökü : komm (gel) mastar : -en (mek)
yazılışı : kommen (gelmek)
Dikkat ! Konuşurken veya okurken kommen
olarak değil, komın olarak söylenir. Yani mastar
eki “en“ değil “ ın“ olarak söylenmelidir.
Örnek: denkın, mahın, (spielen)şipilın… gibi.
Şimdi siz de bu fiilleri ezberleyin ve söylemeye çalışın:
kommen – gelmek, machen – yapmak, spielen – oynamak,
hören – duymak, tanzen – dans etmek, singen – şarkı söylemek,
schwimmen – yüzmek, schlafen – uyumak, arbeiten – çalışmak
lesen – okumak, schreiben – yazmak, sehen – görmek
gucken – bakmak, sitzen – oturmak, stehen – ayakta durmak
sprechen – konuşmak, fallen – düşmek, aufstehen – kalkmak
lieben – sevmek, denken – düşünmek, danken – teşekkür etmek
träumen – rüya görmek, anrufen – telefon etmek, rufen – çağırmak
lachen – gülmek, weinen – ağlamak, trinken – içmek, kochen – pişirmek,
schlucken – yutmak, gehen – yürüyerek gitmek, kaufen – satın almak
verkaufen – satmak, essen – yemek yemek, wohnen – ikamet etmek
küssen – öpmek, laufen – koşmak, malen – boyamak, lernen – öğrenmek,
schneiden – kesmek, lesen – okumak, fliegen – uçmak
können – muktedir olmak, müssen – mecbur olmak, tuen – yapmak,
fahren – bir araç ile gitmek, fliegen – uçmak, beten- ibadet/dua etmek
Almanca da YARDIMCI FİİLLER
haben (geçmiş zaman formunda sahip olma yard. fiili)
ich habe gelesen, du hast gelesen, er,sie,es hat gelesen
okudum , okudun, okudu
wir haben gelesen, ihr habt gelesen, sie haben gelesen
okuduk, okudunuz, okudular
werden (gelecek zaman formunda yüklemi tamlayan yard. fiil)
Ich werde lesen, du wirst lesen, er,sie,es, wird lesen
okuyacağım, okuyacaksın, okuyacak
wir werden lesen, ihr werdet lesen, sie werden lesen
okuyacağız, okuyacaksınız, okuyacaklar
sein (şimdiki zaman formunda şahıs belirten yard. fiil)
Ich bin müde, du bist müde, er,sie,es ist müde
ben yorgunum, sen yorgunsun, o yorgun
wir sind müde, ihr seid müde, sie sind müde
biz yorgunuz, siz yorgunsunuz, onlar yorgunlar
(Modalverben)
müssen ( mecburiyet ve gereklilik durumu)
ich muss gehen, du musst gehen, er,sie,es muss gehen
gitmeliyim, gitmelisin, gitmeli
wir müssen gehen, ihr müsst gehen, sie müssen gehen
gitmeliyiz, gitmelisiniz, gitmeliler
wollen ( istek)
ich will lesen, du willst lesen , er,sie,es will lesen,
okumak istiyorum, okumak istiyorsun, okumak istiyor
wir wollen lesen, ihr wollt lesen , sie wollen lesen
okumak istiyoruz, okumak istiyorsunuz, okumak istiyorlar
sollen (zorunluluk-gereklilik)
ich soll sehen, du sollst sehen , er,sie,es soll sehen,
görmeliyim, görmelisin, görmeli
wir sollen sehen, ihr solllt sehen, sie sollen sehen
görmeliyiz, görmelisiniz, görmeliler
können ( -a /-e bilmek)
ich kann hören, du kannst hören , er,sie,es kann hören,
duyabilirim, duyabilirsin, duyabilir
wir können hören, ihr könnt hören, sie können hören
duyabiliriz duyabilirsiniz duyabilirler
dürfen ( izin, müsade)
ich darf sitzen, du darfst sitzen , er,sie,es darf sitzen
oturabilirim (oturmaya iznim var), oturabilirsin, oturabilir
wir dürfen sitzen , ihr dürft sitzen , sie dürfen sitzen
oturabiliriz, oturabilirsiniz, oturabilirler
möchten (arzu etmek)
ich möchte spielen, du möchtest spielen, er,sie,es möchte spielen,
oynamak istiyorum, oynamak istiyorsun, oynamak istiyor,
wir möchten spielen , ihr möchtet spielen , sie möchten spielen
oynamak istiyoruz, oynamak istiyorsunuz, oynamak istiyorlar
mögen (hoşlanmak)
Ich mag schwimmen, du magst schwimmen, er,sie,es mag schiımmen
yüzmekten hoşlanıyorum,…hoşlanıyorsun, …hoşlanıyor
wir mögen schwimmen, ihr mögt schwimmen, sie mögen schwimmen
…hoşlanıyoruz, …hoşlanıyorsunuz, …hoşlanıyorlar
ALMANCA DA DÜZGÜN BİR CÜMLE, SORU CÜMLESİNE NASIL ÇEVRİLİR ?
Bunu yapmak çok kolay. Baş taraftaki özne ile hemen yanında bulunan fiilin yerlerini
değiştirerek soru cümlesi yapabiliriz.
Örnek:
Ich möchte spielen. – ( oynamak istiyorum.)
Möchte ich spielen? – (oynamak istiyor muyum?)
Ihr könnt hören. (duyabilirsiniz) –
Könnt ihr hören? (duyabilir misiniz?)
ÖDEV : Şimdi de siz yukardaki bütün düzgün cümleleri, soru cümlelerine çevirmeye çalışın.
ALMANCA DA OLUMLU CÜMLE, NASIL OLUMSUZ CÜMLE YAPILIR ?
Bu da çok kolay.
Yardımcı fiilden sonra gelen fiilin/yüklemin önüne nicht kelimesi getirilir.
Örnek: Ich habe gelesen. (Ben okudum.) – Ich habe nicht gelesen. (Ben okumadim.)
Ich kann Auto fahren. (Ben araba sürebilirim.) – Ich kann nicht Auto fahren. (Ben araba süremem.)
Das Wetter heute ist schön. (Bugün hava güzel.) – Das Wetter heute ist nicht schön. (Bugün hava güzel değil.)
Ali darf nach Köln fahren. (Ali Köln e gidebilir.) – Ali darf nicht nach Köln fahren. (Ali Köln e gidemez.)
………………………………………………………………………………….
8. Bölüm
FİİLLERDE ZAMAN
Almanca da da Türkçe de olduğu gibi ;
Basit ve Birleşik Zamanlar
olmak üzere iki çeşit zaman kavramı vardır.
-BİZ BU BÖLÜMDE BASİT ZAMANLARI ÖĞRENECEĞİZ-
Almanca da ki basit zamanlar 3 Tanedir.
1- (die Vergangenheit) : Geçmiş Zaman
2- (der gegenwart) : Şimdiki Zaman
3- (die Zukunft) : Gelecek Zaman
Fiil Çekimleri : VERGANGENHEIT – Geçmiş Zaman
Ich habe ein Buch gelesen. Ben bir kitap okudum.
Du hast ein Buch gelesen. Sen bir kitap okudun.
Er (sie-es) hat ein Buch gelesen. O bir kitap okudu.
Wir haben ein Buch gelesen. Biz bir kitap okuduk.
Ihr habt ein Buch gelesen. Siz bir kitap okudunuz.
Sie haben ein Buch gelesen. Onlar bir kitap okudular.
Ich habe gelacht. Ben güldüm.
Du hast gelacht. Sen güldün.
Er (sie-es) hat gelacht. O güldü.
Wir haben gelacht. Biz güldük.
Ihr habt gelacht. Siz güldünüz.
Sie haben gelacht. Onlar güldüler.
Örnek: (die Vergangenheit) „-di li geçmiş zaman“ 1. tekil şahıs
Ich habe ein Buch gelesen. Ben bir kitap okudum.
Ich habe dich gesehen. Ben seni gördüm.
Ich habe einen Auto gekauft. Ben bir araba satın aldım.
Ich habe gestern geschwommen. Ben dün yüzdüm.
Dikkat edersek, geçmiş zaman şeklinde bazı fiillerin önüne
„ge“ ekini koyduk.
Şimdi de siz şu fiillerin çekimini yapmaya çalışın.
sehen, schlafen, fahren
Geçmiş zamanla ilgili olarak bir de şu şekil vardır.
Ich habe das gemacht. Bunu ben yaptım.
Ich habe an dich gedacht. Ben seni düşündüm.
Ich habe gestern Fussball gespielt. Dün futbol oynadım.
Ich habe Deutsch gelernt. Ben Almanca öğrendim.
Du hast gelacht. Sen güldün.
Er hat geguckt. O baktı.
Görüldüğü gibi biraz farklı olarak fiilin önüne “ge“ sonuna
da “t“ getirdik.
Şimdi de şu fiiller ile çalışmalar yapalım: (Fiil çekimlerini yapın)
Ich habe gehört. Du hast …. Er hat….. Wir…….. ……
Ich habe gedacht. Du ……. …………… …………
Ich habe gelogen. Du …….. ……………… …………….
Ich habe neues Auto gekauft. Du ……. ……. ……
Şimdiki Zaman fiil çekimi
Ich lese ein Buch ……………Ben bir kitap okuyorum.
Du liest ein Buch ……………Sen kitap okuyorsun.
Er (sie-es) lies ein Buch…….O kitap okuyor.
Wir lesen ein Buch…………..Biz kitap okuyoruz.
ihr liest ein Buch……………..Siz kitap okuyorsunuz.
Sie lesen ein Buch……………Onlar kitap okuyorlar.
Şimdi de siz aynı şekilde „gehen“ fiilinin çekimini yapın.
Ich gehe in die Schule. Okula gidiyorum.
Du gehts in ……………..
Er geht ……..
Wir
Ihr
Sie
………………………………………………………………………………………….
9. Bölüm
Almanca da SIFATLAR –
(DAS ADJEKTIV / WIEWÖRTER)
Almanca da sıfatlar küçük harf ile başlar. Bir ismin
nasıl olduğunu anlatır.
klein : küçük, gross : büyük, neu : yeni, lang : uzun, kurz : kısa
alt : eski, nah : yakın, fern : uzak, sauber : temiz, dreckig : pis,
weich : yumuşak, hart : sert, schön : güzel, hässlich: çirkin,
frisch : taze, tief : alçak, hoch : yüksek, satt : tok, hungrig: aç
dick : kalın, dünn : ince, kalt : soğuk, warm : sıcak,
hell : aydınlık, açık, dunkel : karanlık koyu, weiss : beyaz,
schwarz : siyah, blau : mavi, rot : kırmızı, grün : yeşil,
gelb : sarı, grau : gri, orange : kavuniçi, braun : kahverengi
lang : uzun, kurz : kısa, glatt : düz, wellig : dalgalı
Almanca da Sayılar:
1- ein(ayn), 2- zwei(svay), 3- drei(dray), 4- vier(fiye)
5- fünf, 6- sechs(zeks), 7-sieben(zibın), 8-acht(aht)
9- neun(noyn), 10-zehn(seyn), 11-elf, 12- zwölf(svölf)
13- dreizehn(drayseyn), 14- viertzehn, 15-fünfzehn,
16- sechszehn, 19- neunzehn, 20- zwanzig(svanzig)
30- dreisig, 40- viertzig, 50- fünfsig, 60- sechsig,
70- siebzig, 80- achtsig, 90- neunsig, 100- hundert, 1000- tausend
Almanca da SAYILARIN OKUNUŞU, Türkçe de ki gibi değildir !
İki basamaklı sayılarda, önce tek basamaklı sayı, sonra iki basamaklı
sayı söylenir.
ÖRNEK: 15- onbeş – fünf zehn(beş on), 19- ondokuz – (neunzehn)
Bu yirmiye kadar böyledir.
Yirmiden sonra ise şöyledir:
21- ein/und/zwanzig (bir ve yirmi), 37- sieben/und/dreizig,
58- achtundfünfzig, 81- einundachtzig, 94- vierundneunzig
Şimdi siz de iki basamaklı sayılar ile çalışmalar yapın
10. Bölüm
Şimdi de kolay cümleler kuralım:
Dikkat: Sonu „-en“ , olan kelimeleri “ ın“ , (…gutın morgın)
sonu „-er“ , “-r“ , olan kelimeleri de „ya , a“ olarak, okuyun !(der Lehrer – deya Lehra)
Hallo : Merhaba –Guten Morgen: Günaydın, Guten Abend : Iyi akşamlar,
Guten Tag : Iyi günler – Gute Nacht : Iyi geceler, Danke schön:Teşekkür
ederim, Danke sehr : Çok teşekkürler, Bitte : Lütfen : Gerne : Memnuniyetle
Ja(ya) : Evet, Nein(nayn): Hayır, Jetzt(yetz) : Şimdi,Nachher(nahiya):Sonra
Gleich(glayş) : Hemen, Wie viel(fil) Uhr(uğa) ist es? : Saat kaç?
Können Sie mir helfen bitte? : Bana yardım edebilir misiniz lütfen?
Wie geht es dir? : Nasılsın? – Es geht mir gut : Ben iyiyim
Wie geht es Ihnen? : Nasılsınız? – Was machst du? : Ne yapıyorsun?
İch arbeite(arbayte) : Ben çalışıyorum, İch lese ein Buch : Ben bir kitap okuyorum.
Wo : Nerede? – Wie(vi) : Nasıl? – Wann(van) : Ne zaman? – Warum : Niçin
Womit? : Ne ile? Welche?(velçi) : Hangi,hangisi?
Ich (iş) mache meine Hausaufgaben. Ev ödevimi yapıyorum.
Ich gehe einkaufen. Alış veriş yapmaya gidiyorum.
Ich habe hunger. Benim karnım aç.
Ich bin satt. Benim karnım tok. / Ben doydum.
Ich gehe spazieren. Ben gezmeye gidiyorum.
Wir haben ein neues Haus gekauft. Biz yeni bir ev aldık.
Mein Vater hat ein neues Auto gekauft. Babam yeni bir araba satın aldı
Ich möchte deutsch lernen. Ben Almanca öğrenmek istiyorum.
Die Türkei ist ein schönes Land. Türkiye çok güzel bir ülkedir.
Heute ist das Wetter sehr schön. Hava bu gün çok güzel.
Gestern nacht hat es geschneit. Dün gece kar yağdı.
Im Juni werden wir nach Ankara fahren. Biz haziran ayında Ankara ya gideceğiz.
Ich gehe in die 8. (achte) Klasse. Ben 8. sınıfa gidiyorum.
Die Kinder spielen Fussball. Çocuklar futbol oynuyorlar.
Der Arzt hat mir Medikamente gegeben / verschrieben. Doktor bana ilaç verdi/yazdı.
Ali ist krank geworden. Ali hasta oldu.
Nett Sie / Dich kennenzulernen. Sizinle / seninle tanışmak çok güzel.
Mein Name ist Ali. Wie heisst Du? Benim adım Ali. Senin adın ne?
Wo wohnst Du? Nerede oturuyorsun?
Mein Vater arbeitet in der Fabrik. Babam fabrikada çalışıyor.
Ich mag meinen Lehrer / meine Lehrerin sehr! Ben öğretmenimi çok seviyorum.
11. Bölüm
Günlük Hayatta Kullanılan Kelime ve Cümleler:
Günaydın – guten Morgen, iyi günler – guten Tag, iyi akşamlar – guten Abend, iyi geceler – gute Nacht,
Merhaba – Hallo, evet – ja, hayır – nein, lütfen – Bitte, özür dilerim/afedersin – Entschuldigung,
Allaha ısmarladık – auf wıedersehen, Nereye gidiyorsun? – Wo gehts Du hin? Ne yapıyorsun? – Was machts Du?
Nerede oturuyorsun? – Wo wohnst Du?, Nerede çalışıyorsun? – Wo arbeitest Du?, Senin adın ne? – Wie heist Du?
Kaç yaşındasın? – Wie alt bist Du? Ne zaman geldin? – Wann bist Du gekommen?, Nasılsın? – Wie gehts Dir?,
Sen ne zaman doğdun? – Wann bist Du gebohren?, Saat kaç? – Wie viel Uhr ist es?
Şimdi – Jetzt, Sonra – Speter, Bu kim? – Wer ist das, Bu Ahmet Bey – Das ist Herr Ahmet,
ALMANCA RENKLER:
koyu – dunkel, açık – hell
beyaz – weiss, siyah – schwarz, kırmızı – rot, mavi – blau, yeşil – grün, sarı – gelb, gri – grau, mor – lila,
pembe – rosa/pink, turuncu – orange(oranj), kahverengi – braun, bej – beige, lacivert – dunkel blau,
ALMANCA GÜN VE AYLARIN İSİMLERİ:
GÜNLER: PAZARTESİ – MONTAG, SALI – DİENSTAG, ÇARŞAMBA – MİTTWOCH,
PERŞEMBE – DONNERSTAG, CUMA – FREITAG, CUMARTESİ – SAMSTAG, PAZAR – SONNTAG
Bugün – Heute, Yarın – Morgen, Dün – Gestern, Öbür gün – Über Morgen, Evelki gün – Vor Gestern,
AYLAR: OCAK – JANUAR, ŞUBAT – FEBRUAR, MART – MAERZ(MERZ), NİSAN – APRİL, MAYIS – MAİ(MAY),
HAZİRAN – JUNİ, TEMMUZ – JULİ, AĞUSTOS – AUGUST, EYLÜL – SEPTEMBER, EKİM – OKTOBER,
KASIM – NOVEMBER, ARALIK – DEZEMBER
ZAMAN KAVRAMI: SANİYE – SEKUNDE, DAKİKA – MİNUTE, SAAT – STUNDE,
GÜN – TAG, HAFTA – WOCHE, AY – MONAT, YIL – JAHR, YILBAŞI – SİLVESTER
ALMANCADA SAATİN VE ZAMANIN SÖYLENMESİ:
SAAT KAÇ? – WİEVİEL UHR İST ES?, SAAT ON – ES İST ZEHN UHR(uğa), SAAT BİR BUÇUK – ES İST HALB ZWEİ
SAAT ÜÇÜ ÇEYREK GEÇİYOR – ES İST VİERTEL NACH DREİ, SAAT BEŞE ÇEYREK VAR – ES İST VİERTEL VOR FÜNF,
SAAT YARIM – ES İST HALB EİNS, SAAT DÖRDE YİRMİ VAR – ES İST ZWANZİG VOR VİER, SAAT BİRİ 25 GEÇİYOR-
ES İST FÜNF VOR HALB ZWEİ, SAAT 11 E 25 VAR – ES İST FÜNF NACH HALB ZWÖLF
ALIŞTIRMALAR – ÜBUNGEN: Saatleri Almanca olarak söylemeye çalışınız!
Saat 14.05, 9.15, 10.20, 3.30, 15.50, 16.45, 14.00, 19.25, 22.05, 6.15, 23.35
SIFAT TAMLAMALARI (Das attributive Adjektiv)
Sıfat tamlaması, Artikel ile ismin arasına bir sıfat konarak yapılır.
Der neue Stuhl (yeni sandalye)
Die enge Strasse (dar sokak)
Das schöne Auto (yeni otomobil)
Görüldüğü gibi tamlama yaparken Artikelden sonra gelen sıfatın sonuna „e“ eki getiriliyor.
Çoğul olan isimlerde ise „en“ eki getirilir.
Die neuen Bücher, (yeni kitaplar) die alten Männer, (ihtiyar adamlar) die grünen Berge …(yeşil dağlar)
Artikellere göre ismin dört halinde sıfatların aldıkları takılar şöyledir:
Örnek:———————der Artikel: — die Artikel: — das Artikel:
Nominativ …………………. -e ……………..-e …………………- e
Akkusativ …………………-en ………………-e …………………-e
Dativ ……………………… – en ……………..-en ……………….-en
Genitiv ……………………..-en ……………..-en ……………….-en
Tüm artikellerde, çoğul olan isimlerin önüne gelen sıfatın arkasına „en“ eki getirilerek sıfat tamlaması yapılır.
Bazı durumlarda sıfat tamlamaları isim olarak da kullanılır. O zaman sıfat büyük harf ile yazılır.
Örnek: —————- der Artikel …………..die Artikel …………….das Artikel
Nominativ ……………. der Fremde …………die Hübsche …………….das Gute
Akkusativ ……………. den Fremden ……….die Hübsche …………….das Gute
Dativ ………………….. dem Fremden ………der Hübschen ………….dem Guten
Genitiv ……………….. des Fremden ………..der Hübschen …………des Guten
Almanca da TÜMLEÇLER (DAS DATİV OBJEKT ve AKKUSATİV OBJEKT)
Birinci bölümde öğrendiğimiz gibi Almanca da ÖZNE (SUBJEKT) ve YÜKLEM (PRÄDİKAT) ile basit cümle yapılıyor. Cümlenin daha anlamlı olması için tümleçler kullanılır. –i HALi nde olan tümlece, NESNE denir (Akk. OBJEKT). Objekt genelde bir isim veya zamir soyundan bir kelime ile yapılır.
Mein Vater fährt das Auto. (Babam araba sürüyor.) Meine Mutter kocht das Essen. (Annem yemek pişiriyor.)
Ali macht seine Hausaufgabe. (Ali ev ödevini yapıyor.) Die Kinder spielen Fussball. (Çocuklar futbol oynuyor.)
DİKKAT: Görüldüğü gibi tümleç (nesne- Objekt), yüklemden (Prädikat) hemen sonra geliyor. Akkusativ ve Dativ tümleçler cümlede her fiil ile kullanılamaz. Çünkü isimlerin dört haline her fiil uyum sağlamaz.
Aşağıda verilen fiilleri öğrenirsek, cümlelerimizi daha doğru ve daha düzgün kurarız.
Akkusativ (Objekt) tümleç olarak kullanılan bazı fiiller (geçişli fiiller) şunlardır: Hören, lernen, essen, trinken, finden, tragen, fragen, kennen, rauchen, waschen, bauen, schützen, legen, kochen, suchen, machen, haben, umarmen…
Dativ (Objekt) tümleç olarak kullanılan bazı fiiller (geçişsiz fiiller) şunlardır: Antworten, danken, gefallen, nützen, fehlen, helfen, genügen, passen, glauben, dienen, raten, befehlen, leuchten, gleichen, winken, nützen, drohen…
Dativ (Objekt) tümleç olarak kullanılan bazı fiiller (geçişsiz fiiller) şunlardır: Antworten, danken, gefallen, nützen, fehlen, helfen, genügen, passen, glauben, dienen, raten, befehlen, leuchten, gleichen, winken, nützen, drohen…
Hem Akkusativ, hem de Dativ tümleç olarak kullanılan bazı fiiller şunlardır: Malen, bringen, nehmen, zeigen, lassen, kaufen, sagen, erzählen, schenken, melden, geben, verkaufen, schreiben, befehlen, stehlen, holen, rauben.
Akkusativobjekti bulmak için wen? – kimi? (canlılar) was? – neyi? (cansızlar) sorusu sorulur.
Dativobjekti bulmak için wem? – kime? sorusu sorulur.